Diş Kaplaması Çeşitleri - Kron Kaplama Cinsleri | Ankara Diş Kliniği Sincan Diş Hekimi - Diş Hekimi Ankara : Aysun İĞNELİ Diş Kliniği Sincan

Temel mantık şudur :

Protez Diş Kaplamasının üzerine yapılacağı dişin inceltilmesi işlemi gerçekleştirildiğinde, üzerinden koruma tabakası kesilerek sıyrılmış olan diş, dış etkenlere karşı göreceli olarak korunmasız hâle gelmiştir. Artık üzerinde kron/taç/mine tabakası kalmadığı için, basınca dirayet ve aşınmaya muvaffakiyet vasıflarını yitirmiştir. Bu sebeple; üzerine sert bir materyal ile hem destek hem de koruma sağlanmalıdır. Bu sert ve dayanıklı materyal, klasik diş hekimliğinde en sık kullanılan hâli ile metal (demir/çelik gibi basit ya da altın gibi değerli metal alaşımları) veya zirkonyum (zirkon minerali alaşımı) ya da seramik/porselen olarak görülür. Bu üç madde ile diş yüzeyi kaplanarak, diş korunur ve bu altta kalan ilk kaplama maddesinin üst yüzeyini oluşturacak sıradaki diğer maddeye de zemin oluşturulur.

Alt kısımda sağlanan bu sağlam zemin temeli üzerine de, yine metal veya porselen/seramik bir katman daha ilave edilir. Dikkat ederseniz, zirkon bu üst yüzeydeki çiğneme yüzeyi oluşturulmasında geleneksel olarak kullanılan bir materyal değildir! Yani zirkon diş kaplaması demek, yüzeyi zirkon ile kaplanmış diş değildir, ayrıntısını zirkon diş kaplaması sayfasında anlattığım üzere; zirkon diş alt katmanı zirkon destekli üst yüzeyi porselen kaplama diş protezidir.

Yukarıda özetlediğim temel mantık çerçevesinde, kron kaplama materyalleri kombine kullanıldığında, aşağıdaki kombinasyonlarda kron diş kaplama çeşitleri kullanıma sunulur :

Tam Metal Kron Kaplama Diş Protezleri; alt ve üst katman olarak ayrılmadan, tamamen tek parça metalden oluşmuş diş protezleridir.

En sağlam diş kaplama çeşidi budur ancak görünüş olarak her zaman istenen estetik standartları karşılamaz. Mecbur kalınmadıkça tercih edilmez. Mecbur kalınma sebepleri, en üst seviyede sağlamlık gerektiren diş restorasyonu durumlarında, sadece zirkon veya porselen'in sağlamlığının yetmediği, bir metalin sağlamlık + esneklik özellikleri kombinasyonunun gerekli olduğu hallerde tercih edilebilir. Böyle bir senaryo genellikle ağzın çiğneme için kullanılan dişler bölümünde normal protez diş uygulamaları ile çözülemeyeceği düşünülen anatomik diş ve çene yapısı patolojilerinde izlenir. Özetle, ağzın arka tarafında kalan ve estetik anlamda göze hoş gelmesi ihtiyacı bulunmayan çiğneme dişleri (molar dişler) kaplamalarında tercih edilebilirler. Bruksizm/Diş Gıcırdatması hastalarında önerilirler. Tam Metal Kronların diğer bir avantajı da, fiyatlarının porselen ve zirkon kron kaplamalara göre daha uygun olmasıdır.

alaşım hâline getirilerek gerekli dirayet kazandırılmış çeşitli alt metallerin bileşiminden oluşturulur. Bu kronlar değersiz, yarı değerli veya yüksek değerli metallerden yapılmış olabilir.Tercih edilen kombinasyonlarda oranları farklılık göstermek üzere; tam bileşimi üreticisine bağlıdır.

Yüksek değerli maden kombinasyonları seçildiğinde, kaplama %60'ın üzerinde altın, platin veya paladyum olabilecek asil metal bileşimine sahip olacaktır ve bu, %40'tan fazla altın olmalıdır. (Bakınız : Altın Diş Kaplama) Bu alaşımda kalan metaller, daha az miktarda iridyum, indiyum, çinko veya renyum içeren gümüş ve bakırdan oluşabilir. Değerli Metal alaşımının rengi gümüş, beyaz veya sarı olabilir. Yarı değerli metal alaşımları veya asil-metal alaşımları en az %25 asil metal içeriğine sahiptir ve kalay, çinko, indiyum, kobalt, rutenyum veya galyum içerebilir. Yarı değerli alaşımların rengi beyaz veya gümüş olabilir.

Alt katmanı metal iken, üst katmanda porselen kullanılmıştır. Oldukça sağlamdır. Estetik olarak da beğenilen bir kombinasyon sunar. Ancak Zirkon Destekli Porselen Diş Kaplamalarına göre sağlamlık ve estetik anlamda daha az tercih edilir.

Altı Zirkon üzeri Porselenden üretilmiştir. En çok rağbet edilen ve sağlamlıkta tam metal kaplama ile yarışamasa da estetik anlamda en tatminkâr edici kron diş kaplaması çeşididir. Zirkon Kaplama Diş Protezi sayfasında detayları anlatılmıştır.

Alt ve üst yapısı tamamen porselen/seramik'ten oluşmuş diş kaplaması çeşididir. Kullanımı vardır ancak yaygın olarak tercih edilmemektedir. Zira ne metalin esneklik ve sağlamlığını, ne de zirkon'un estetiklik ve sağlamlığını birlikte sağlamaz.

Çoğunlukla oldukça yumuşak ve göreceli olarak dirayetsiz materyaller olan akrilik türevleri ve diğer petrokimya ürünü plastik malzemelerden üretilirler. Yirminci yüzyılın kimya devrimi öncesindeki devirlerde ister istemez eldeki şartlar dahilinde üretimlerinin ve şekillendirmelerinin kolay olması sebepleri ile tercih edilen bu diş kaplaması çeşitleri günümüzdeki hiç bir sabit kron kaplama materyali ile kıyas kabul etmeyecek derecede narin yapıları nedeniyle sadece geçici diş kaplaması olarak kullanılırlar. (Bakınız : Porselen Diş Kaplaması Yapılma Aşamaları --> Geçici Kron Kaplaması Kullanımı)

Çok kolay işlenebilmeleri itibari ile, birkaç saatte kullanıma hazır hâle getirilirler. Hemen hasta ağız içine uygulanabilmeleri, çok ucuz olmaları, kolaylıkla ulaşılabilir olmaları temel avantajlarıdır.